Τι είναι η ενδομητρίωση;
Τα κύτταρα της μήτρας που παράγουν το ενδομήτριο είναι υπεύθυνα για την περίοδο της γυναίκας. Όταν τα κύτταρα αυτά βρεθούν έξω από την μήτρα λέμε ότι η γυναίκα έχει ενδομητρίωση. Με άλλα λόγια τα κύτταρα του ενδομητρίου μεταναστεύουν σε άλλα μέρη του σώματος.
Endometriosis from Endometriosis.org on Vimeo.
Τι προκαλεί την ενδομητρίωση;
Πόσο συχνή είναι η ενδομητρίωση;
Που υπάρχουν ενδομητριωτικές εστίες;
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Συνοπτικά τα κυριότερα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι:
- Δυσμηνόρροια (πόνος στην περίοδο)
- Δυσπαρεύνια (πόνος στη σεξουαλική επαφή)
- Αίσθημα δυσφορίας στην κοιλιακή χώρα
- Υπογονιμότητα
Δευτερεύοντα συμπτώματα, τα οποία εμφανίζονται με μικρότερη ένταση ή σε προχωρημένα στάδια της πάθησης είναι:
- Αίσθημα κούρασης
- Αϋπνία
- Μεταβολές της διάθεσης
- Προεμηνορρυσιακό σύνδρομο
- Πόνος στα έντερα και την ουροδόχο κύστη
- Αιμορραγία από τον πρωκτό κατά τις ημέρες της περιόδου
Πως γίνεται η διάγνωση;
Ο γυναικολόγος θα πρέπει να πάρει ένα πολύ αναλυτικό ιστορικό των συμπτωμάτων της γυναίκας και να προβεί στην κλινική εξέταση και τον υπερηχογραφικό έλεγχο της μήτρας και των ωοθηκών. Συχνά απαντώνται ενδομητριωτικές κύστες στις ωοθήκες (ενδομητρίωμα) που αποδεικνύουν την ύπαρξη της νόσου.
Ο πιο σίγουρος τρόπος για τη διάγνωση της ενδομητρίωσης είναι η Λαπαροσκόπηση -Ρομποτική. Με τη λαπαροσκόπηση οι εστίες της ενδομητρίωσης φαίνονται σαν μικρά μαύρα στίγματα (spots). Οι συμφύσεις, αν υπάρχουν, δίνουν την εντύπωση ινών κόλλας που δεν έχει ακόμη στεγνώσει.
Σε περίπτωση που διαγνωστεί Ενδομητρίωση, πραγματοποιείται καταστροφή των εστιών με διαθερμία ή laser. Το ίδιο ισχύει και για τις συμφύσεις, η λύση των οποίων αποσκοπεί στην απελευθέρωση των οργάνων και ιδιαίτερα των σαλπίγγων, των ωοθηκών και του εντέρου. Επίσης στην περίπτωση ενδομητριώματος, αυτό αφαιρείται δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην προστασία του ωοθηκικού ιστού.
Πολλές φορές διενεργούμε παράλληλα και τεστ διαβατότητας των σαλπίγγων με ειδικό υγρό.
Δεν είναι σπάνια η τυχαία διάγνωση της ενδομητρίωσης κατά τη διάρκεια λαπαροσκοπικής επέμβασης που γίνεται για άλλο γυναικολογικό πρόβλημα.
Μετά το τέλος της επέμβασης και ανάλογα με τη βαρύτητά της, η ασθενής παραμένει για λίγες ώρες στη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας και επιστρέφει σπίτι της ή σε μερικές περιπτώσεις παραμένει στο νοσοκομείο για μια διανυκτέρευση.
Η εργαστηριακή διάγνωση της ενδομητρίωσης σε περίπτωση αμφιβολίας γίνεται με την ιστολογική εξέταση των εστιών που αφαιρούνται κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Ενδομητρίωση και Υπογονιμότητα
Ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών που προσέρχονται με πρόβλημα υπογονιμότητας στις Μονάδες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, πάσχει από ενδομητρίωση. Ταυτόχρονα πολλές γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση δεν μπορούν να συλλάβουν. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους:
- αποφραγμένες σάλπιγγες
- ενδομητριώματα ωοθηκών
- συμφύσεις ωοθήκης
- ορμονικές ανωμαλίες
- κακή ποιότητα ωαρίων
Ο ρόλος του ειδικού είναι να εντοπίσει το πρόβλημα και να το αντιμετωπίσει με τον πιο κατάλληλο τρόπο. Πολλές φορές οι γυναίκες συλλαμβάνουν πιο εύκολα τους 18 πρώτους μήνες που ακολουθούν την χειρουργική και φαρμακευτική θεραπεία. Άλλες φορές πάλι είναι αναγκαία η εξωσωματική γονιμοποίηση προκειμένου να γίνει η σύλληψη. Τέλος πολλές γυναίκες συλλαμβάνουν μόνες τους χωρίς καμιά ιατρική βοήθεια.
Τι μπορεί να κάνει μια γυναίκα;
Μια γυναίκα με ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα που περιγράψαμε στην αρχή, πρέπει να επισκεφθεί τον γυναικολόγο της και να του αναφέρει το πρόβλημά της. Είναι σημαντικό να καταλάβουν οι γυναίκες ότι ένα απλό σύμπτωμα, όπως για παράδειγμα η βαριά περίοδος ή ο έντονος πόνος, δεν είναι φυσιολογικό και μπορεί να υποκρύπτει άλλες παθολογικές οντότητες.
Πέρα από την χειρουργική ή τη φαρμακευτική θεραπεία, πρακτικές όπως τα ζεστά μπάνια, η άσκηση και οι τεχνικές χαλάρωσης μπορεί κατά περίπτωση να βοηθήσουν.
Επιπλέον συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του άγχους ή ακόμα και της μελαγχολίας όπου μπορούν να οδηγήσουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης.
